The Box’un Yönetmeni Merve Çirişoğlu’yla Söyleşi - BURA

Okulumuzun Matematik Öğretmenliği bölümünden 2013 yılında mezun olan Merve Çirişoğlu’nun yaptığı “The Box” animasyonu dünyada birçok festivalde gösterime girmeye hazırlanıyor. İlk olarak Calcutta Uluslararası Film Festivalinde (Hindistan) En İyi Öğrenci Filmi, Move Me Productions Kısa Film Festivalinde (Belçika) En İyi Animasyon Filmi seçilen ve TMFF The Monthly Film Festivalinde (İngiltere) En İyi Animasyon kategorisinde finalist olan yapım, dikkatleri üzerine çekmeye devam ediyor.

Daha önce Boğaziçi Üniversitesi öğrencileriyle başlattığı Kitap Ayracı Projesi’yle ve kuruluşunda yer aldığı İyilikhane Derneği’yle tanıdığımız mezunumuzla en son çalışması olan “The Box” animasyonu hakkında konuştuk.

The Box’un konusu tam olarak nedir?

The Box animasyonu, Suriyeli savaş mağduru yetim bir çocuğun, Bilal’in ve kedisi Limon’un hikayesini konu alıyor. Bilal, 2011’den beri süren savaştan etkilenen 8.4 milyon çocuktan sadece biri…

Trajik bir savaş hikayesini izleyeceğiz yani.

Evet, ancak bu hikayede kan, ceset, göz yaşı vs yok. Malum, Suriye’ye dair gündemimize düşen haberler hep bunlarla bezenmiş halde maalesef. Akıl almaz zulümler, tüm çıplaklığıyla medya ve sosyal medya aracılığıyla her an gözlerimizin önünde… Bu yayınların, katliamlara dair farkındalığı ve tepkiyi arttırması gerekirken, tam tersi etki yarattığına şahit oluyoruz. Zulmün normalleştiğini, sıradanlaştığını ve kalplerimizin her seferinde hissettiği acının azaldığını görüyoruz. The Box, mağdur insanların mahremini ifşa etmiyor, onların acısını filtreleyerek ve bazı metaforlar kullanarak anlatıyor.

İlk çalışmalarınıza ne zaman başladınız? Ve neden böyle bir konu seçtiniz?

Filmin ilk kelimelerini bundan 7 ay önce kaleme aldım. Yıllardır Suriye’den gelen haberler ve Suriyeli yakınlarımdan dinlediklerim, kalbimde büyük bir ağırlığa dönüşmüştü. “Testinin içinde ne varsa, dışına da o sızar.” der Celaleddin Rumi. Gönül isterdi ki testinin içi mutlu anılar ile dolsun ve ben mutlu Bilal’in hikayesini konu alayım. Umarım bir gün o da olur.

Filme ismini veren kutunun, filmin konusuyla ilişkisi nedir?

Karton kutu, filmdeki en temel metafor. Filmin başında, kutu, savaş öncesi Suriye’de mutlu bir çocuğun oyuncağı iken, sonra onun gerçek evi, korunağı ve en nihayetinde onu umuda doğru taşıyan bir bot haline geliyor. Bu, maalesef sadece bir hayal gücü ürünü değil. Şu anda hem Suriye içerisinde hem de ülke dışındaki pek çok kamptan gelen fotoğraflarda, gerçekten de karton kutudan başka yatacak bir yeri olmayan çocuklar görebilirsiniz. Zaten yetişkinlerin barındığı çadırlar da karton kutudan daha güvenilir değil.

Filmin yapım sürecinde nasıl bir çalışma ortamınız vardı?

The Box’a, Türkiye, Malezya, Finlandiya, Norveç, Romanya gibi farklı milletlerden 10 arkadaşımla emek verdik, Türk Kızılayı da bu çalışmayı finanse etti. Filmi bir stüdyo ortamında değil, online platformlarda toplantılar yaparak hazırladık. Senaryo netleştikten sonra çizimler, düzenleme ve kurgu yaklaşık 4 ay sürdü. Animasyonumuzu 2D hand-drawn tekniğiyle hazırladık, yani her bir saniyesi için 25 çizim yaparak kare kare dokuduk.

Bundan sonra nasıl çalışmalar yapmayı düşünüyorsunuz?

Bundan sonra da çocuklara dair animasyonlar yapmak niyetindeyim. Bu, The Box’un devamı şeklinde de olabilir; tamamen farklı bir karakterle de hayat bulabilir. Net olan şu ki ben kaliteli bir hikayesi olan, bir boşluğu dolduran ve bir yaraya merhem olan animasyonlar üretmek ve yapabildiğim şeyin en iyisini yapmak istiyorum.

Matematik öğretmenliğinden animasyon alanına geçiş nasıl oldu? Bu kararı nasıl verdiniz?

Ben çocukluğumdan beri hobi olarak çizim yapıyorum. Profesyonel olarak bu alanda yer almaya karar vermem, Boğaziçi Üniversitesi’nde yaptığımız birtakım çalışmalar esnasında kalbime yerleşti. Türkiye’de gelişmekte olan animasyon sektöründe hizmet vererek daha üretken ve daha faydalı olabileceğime kanaat getirdim. Mezuniyetten sonra kendi çabalarımla animasyon programlarını öğrendim ve yoğun çalışmaların sonunda University of the Arts London’da Animasyon bölümünde master yapmaya hak kazandım. Geçtiğimiz ay eğitimimi tamamladım ve mezun oldum. The Box da bu mezuniyetin bir ürünü olarak seyirciyle buluştu.

—